Fysiek contact tussen kinderen van 4 t/m 6 jaar
21 februari 2020 
in BSO
3 min. leestijd

Fysiek contact tussen kinderen van 4 t/m 6 jaar

In de leeftijd van 4 t/m 6 jaar hebben kinderen veel fysiek contact. Dit hoort bij hun ontwikkelingsfase, waarin zij via hun lijf de wereld verkennen. In deze blog vertellen wij hoe we vanuit Vivere tegen deze processen aankijken en wat we doen als stafleden om dit te begeleiden.

Kinderen mogen bij Vivere ervaringen opdoen met gevoelens van veiligheid én onveiligheid. Door deze ervaringen komen leerprocessen op gang. Op het moment dat kinderen fysiek contact hebben met elkaar kan dit soms ook als niet prettig worden ervaren. Op deze momenten spelen wij daar als stafleden op in. Als grenzen worden overschreden gaan we in gesprek met elkaar. Wij laten de kinderen inzien dat het voor de ander niet prettig is.

“Hoe vind je het dat de ander verdrietig is?”  Die ander ziet een verdrietig gezicht en dit is dan confronterend, maar erg leerzaam. Wij vinden het erg belangrijk om in gesprek te gaan, omdat hier veel van geleerd wordt. Om alleen te zeggen: “stop dit is niet oké”, voelt niet goed, want er ontstaat geen verbinding en ook geen kans op ontwikkeling.

Wij laten beide kinderen hun verhaal doen, om zo een goed beeld te krijgen, maar ook om te zorgen dat beide partijen zich gehoord voelen. Wij stellen de vragen als: “Wat is er nou gebeurd?” “Hoe is dit nu zo gekomen dat je zo boos of verdrietig bent ?” “Hoe zouden we dit nou met elkaar op kunnen lossen?”

Kinderen zijn in deze leeftijd nog zo puur dat ze zo’n conflict mooi kunnen oplossen. Het kan natuurlijk gebeuren bij een volgend conflict dat een kind de controle toch weer even kwijtraakt, want ze zijn immers nog maar 4,5 of 6 jaar. Net zoals jonge kinderen 50 keer het zelfde verhaal of film willen horen of zien, is fysiek contact niet na één keer geleerd als: “dat gebeurt niet meer”. Voor ons als stafleden betekent dit dat wij deze leermomenten moeten begeleiden en bewaken.

Net zoals jonge kinderen 50 keer het zelfde verhaal of film willen horen of zien, is fysiek contact niet na één keer geleerd als: “dat gebeurt niet meer”.

Wij willen dat kinderen een fijne plek hebben, waar iedereen plezier maakt, veilig is en ook geleerd wordt. Dat kan alleen als er ruimte is voor veiligheid én onveiligheid (binnen bepaalde kaders). In onze visie geven we de kinderen een structuur, maar gaan we niet voorbij aan de keuzes die kinderen zelf willen maken. Denk aan: mee doen aan activiteiten, wanneer heb je het nodig om even naar buiten te gaan of wanneer heb je het nodig om lekker vrij te spelen.

Het vrij spelen levert conflicten op, omdat verschillende behoeftes met elkaar botsen. In deze leeftijd leren kinderen samen spelen of juist even niet samen spelen. Om dit al goed over te brengen in een gesprek is soms nog erg moeilijk, maar daarin leggen we in de onderbouw wel al een basis. Wij leren de kinderen om met elkaar in gesprek te gaan: “wat is prettig of wat is niet prettig”.

Fysiek contact tussen drie jongens.

Zo spelen ook rollenspellen een grote rol in de onderbouw, b.v. vader en moedertje. Wij zien veel dat kinderen het erg leuk vinden om rollenspellen te spelen. Dit is erg leerzaam voor de kinderen, omdat zij op die manier grip krijgen op de wereld om hen heen én hun eigen rol in dat geheel. De rollenspellen moeten uiteraard wel binnen bepaalde redelijke grenzen blijven. De nieuwsgierigheid en fantasie speelt hier een grote rol. In de ochtendkring behandelen we regelmatig thema’s rondom het lijf, zoals dat “jouw lijf, jouw lijf is”.

Wij leren de kinderen dát ze duidelijk hun grenzen mogen aangeven. Het ene kind vind dit makkelijker als het andere kind. Wij als stafleden zullen altijd klaar staan om te helpen, vertellen en laten voelen dat de kinderen altijd naar ons toe kunnen komen. Wij zullen de kinderen helpen om in gesprek te gaan.

In de ochtendkring behandelen we regelmatig thema’s rondom het lijf, zoals dat “jouw lijf, jouw lijf is”.

Wij snappen heel goed dat ouders dit soms spannend vinden en hier vragen over hebben. Regelmatig gaan we hierover in gesprek en zoeken we met elkaar naar de juiste balans. Wij zijn ons er zeer van bewust van dat je als ouder je mooiste ‘schat’ bij ons brengt. Wij doen er alles aan om voor je zoon/dochter een fijne en vertrouwde omgeving te bieden, en wij streven er ook zeker naar dat ouders het vertrouwen in ons hebben.

Vivere is zo’n mooie plek om te ontdekken, vrijheid te mogen hebben, te spelen, je eigen leerweg aan te gaan en er een super mooie basisschool tijd van te maken. Voor ons staat voorop dat je zoon/ dochter op latere leeftijd zich herinnert dat hun basisschool tijd een super mooie tijd was, zonder strijd, toetsen en het heeft gebracht waar hij/ zij nu staat in het leven. We kunnen alleen maar hopen dat je als ouder dan trots bent op het resultaat.

Het leven bestaat uit ervaringen creëren en keuzes maken en wij begeleiden de kinderen hier al in op zeer jonge leeftijd. Hoe fijn is het als je een keuze hebt en niet dat alle keuzes al zijn gemaakt.

Uit de ervaringen die kinderen opdoen, kunnen er keuzes gemaakt worden, die weer leiden tot nieuwe ervaringen. Ongetwijfeld maken we niet altijd de ‘juiste’ keuze, maar van het maken van élke keuze leren we. Dit bewustzijn geven we kinderen graag mee voor in de toekomst.

We hopen dat dit stuk een beetje helderheid geeft over hoe we omgaan met fysiek contact in de onderbouw en hoe dat leidt tot mooie ervaringsprocessen.

Liefs Melanie en Suzanne

Over de schrijver
Vivere is opgericht in 2016 door de zussen Mariska en Barbara van den Bosch. Vanuit de wens voor toekomstbestendig, inspirerend onderwijs voor de kinderen van Mariska en de gezamenlijke wens om het onderwijs in Nederland te veranderen zijn zij met zes kinderen en twee leerkrachten gestart in de vleugel van een oud verzorgingshuis in Rotterdam-Zuid. Inmiddels is Vivere drie verhuizingen verder en genieten dagelijks bijna 90 kinderen van democratisch onderwijs op een eigen locatie.
Reactie plaatsen